Naar meer cultuur sensitieve zorg
Oudere migranten zijn een groeiende groep in de Nederlandse samenleving. Ook zij gaan zich steeds meer oriënteren op oud(er) worden in Nederland. In 2009 waren er 70 duizend oudere migranten en in 2050 zal dit aantal gestegen zijn naar ruim 520 duizend. (CBS 2009)
In het tv-programma ‘Gonzo’ (juni 2014) proberen de presentatoren zoveel mogelijk mee te maken in onbekende werelden, subculturen en gemeenschappen. In dat kader ging de Turkse Inci Pamuk een kijkje nemen in de wereld van de zorg voor oudere hulpbehoevende migranten. Ze wilde graag persoonlijk zien of er voldoende goede plekken zijn waar deze migranten zich thuis kunnen voelen.
Haar speurtocht startte zij, samen met haar moeder Saadet, bij een reguliere zorgvoorziening ing in Haarlem, gevolgd door een bezoek aan een dagbestedingsproject voor Turkse vrouwen. Hier zagen Inci en Saadet hoe belangrijk het is dat de activiteiten die georganiseerd worden aansluiten op de levensloop van de betreffende ouderen. Een plaats waar men zonder taalbarrieres samen kan zijn, leuke dingen kan doen die afgestemd zijn op de eigen cultuur en religie.
Aansluitend ging Inci langs ging bij de Beukelaar in Rotterdam: een kleinschalig wonen initiatief van zorgorganisatie Laurens voor mensen met dementie. Dit wooncomplex is onderverdeeld in een zestal woongroepen voor Hindostaanse, Afro/Carïbische, Turkse, Marokkaanse en Nederlandse ouderen. Men biedt er leefstijlgerichte zorg hetgeen vooral tot uitdrukking komt in de maaltijden, de aankleding, de activiteiten die ondernomen worden, de behandelmethoden, viering van de feesten en het aantal medewerkers van eenzelfde culturele achtergrond die dezelfde taal spreken.
Verder bezocht zij het kleinschaligeTurks verpleeghuis Lâle in Breda, waar men cultuurspecifieke zorg biedt die geheel is afgestemd op de Turkse bewoners en hun wensen. Inci ging daar in gesprek met de familie van een van de bewoonsters om van hen te vernemen hoe zij de zorg in Lâle ervaren. Na een aanvankelijke aarzeling om deze stap te zetten was de familie zeer tevreden over de wijze waarom men in Lâle de zorg voor hun moeder vormgaf. Afsluitend ging Inci in gesprek met enkele Turkse dames die in Haarlem een eigen Turkse thuisorganisatie waren gestart.
Taboe om de zorg voor hun ouders
Al met al ontdekte Inci dat er dus zeker een aantal hele mooie initiatieven zijn, maar dat er verhoudingsgewijs nog maar weinig voorzieningen zijn waar echt rekening wordt gehouden met ouderen die een andere culturele achtergrond hebben. Aanvullend daarop bleek ook dat de vraag hiernaar achterblijft. Hetgeen te maken heeft met het taboe dat nog vaak bij de kinderen bestaat om de zorg voor hun ouders over te laten aan een instelling. Ze zijn opgevoed met het beeld dat zij zelf tot het bittere einde voor hun ouders moeten zorgen. Dit blijkt ook uit het onderzoek ‘Tradities in de knel’ van Ibrahim Yerden die ook in het tv programma aan het woord kwam.
Toch begint er een kentering te ontstaan. Met name oudere migranten vrouwen begrijpen dat hun kinderen een eigen leven hebben. Een groeiend aantal oudere migranten begint na te denken over ouder worden in Nederland. Het aantal woongemeenschappen van oudere migranten groeit gestaag. Er zijn momenteel meer dan 60 woongemeenschappen voor oudere migranten. Ook zijn steeds meer zorgorganisaties bezig met cultuursensitieve of cultuurspecifieke zorg. Net als de meeste Nederlandse ouderen, wil de moeder van de presentatrice toch ook gewoon zo lang mogelijk thuis blijven wonen en de kinderen zo min mogelijk tot last zijn. Als ze dan toch moeten verhuizen dan graag naar een zorgvoorziening waar zij zich thuis voelt. Er ligt nog een opgave!
Wil je meer informatie, neem dan contact op met dr. Ibrahim Yerden